ဝိဇ္ဇာနှင့် ရေးမည်။
ဝိဇ္ဇာဆိုတာက လက်ကွက်တစ်မျိုးပါ။ ဘားဂလိ ကနေ မြန်မာကို ပြောင်းပေးပါတယ်။ ဥပမာ ka kar kar ဆိုရင် က ကာ ကား စသဖြင့်ပေါ့လေ။ နောက်ပြီးတော့ encoding မှာဆိုရင် ဇော်ဂျီ၊ ယူနီကုဒ်၊ ဧရာ စ သဖြင့် အတော်စုံပါတယ်။ ကီးဘုတ်မှာ ဆိုရင်လဲ့ ဇော်ဂျီ၊ ယူနီကုဒ်၊ ဧရာ စသဖြင့်ပေါ့လေ။ ကျွန်တော်ထင်တာကတော့ ကိုယ်စက်ထဲမှာ ရှိတဲ့ ဖောင့်တွေရယ်၊ လက်ကွက်တွေ ရယ်ကို ဆွဲခေါ်လိုက်သလိုပဲ။ ယူနီကုဒ် ဖောင့်ကို ဇော်ဂျီလက်ကွက်နဲ့ ရိုက်လို့ ရသလို၊ ဇော်ဂျီ ဖောင့်ကို ယူနီကုဒလက်ကွက်နဲ့လဲ ရိုက်လို့ရပါတယ်။ Install လုပ်စရာလဲ မလိုဘူး။ USB ကနေလဲ သုံးလို့ရပါတယ်။ ဇော်ဂျီလက်ကွက်ပဲ သိတဲ့ လူတွေ ယူနီကုဒ် ရိုက်လို့ ရပါပြီ။
ဘယ်လိုသုံးရမလဲ ဆိုတော့ ဝိဇ္ဇာ ဆိုက်မှာ သွားပြီးတော့ နောက်ဆုံး ဗားရှင်းကို ဆွဲချလိုက်ပါ။ ဇစ်ဖြေ၊ ပြီးရင် waitzar.exe ကို နှစ်ချက်နှိပ်လိုက်ရင် ရပါပြီ။ မြန်မာ ကီးဘုတ်ကို ပြောင်းချင်ရင် Ctrl+Shift ကိုနှိပ်ပါ။ Encoding တို့ လက်ကွက်တို့ပြောင်းချင်ရင် ပုံမှာ ပြထားတဲ့ အတိုင်း ဝိဇ္ဇာရဲ့ ပုံလေးကို Right Click နှိပ်ပါ။ ပြီးရင် typing မှာ သွားပြောင်းလို့ ရပါပြီ။ Encoding မှာရွေးထားတဲ့ ဖောင့်က ဆော့ဝဲလ် ပေါ်မှာ ရှိတဲ့ ဖောင့်နဲ့ တူရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကီးဘုတ်ကိုလဲ ကြိုက်တာရွေးပါ။ ရှမ်းစာပါရေးလို့ရပါတယ်။ Yunghkio နဲ့ ရိုက်ရမှာပါ။ User guide ကိုသေချာဖတ်ပါ။ လက်ကွက်တွေထဲမှာ ဖြုတ်ထားတဲ့ ကီးတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တစ်လုံး နှစ်လုံးလောက်ပဲ ဖြုတ်ထားတာပါ။ ကျန်တာ အတော်များများ အဆင်ပြေပါတယ်။ စမ်းသုံးကြည့် ကြပါ။ feed back လဲပေးပါအုံး။
Why use Unicode?
- It is the international accepted standard by the World Wide Web Consortium, the main international standards organization for the World Wide Web.
- The fonts necessary to view and edit are freely available.
- Search is seamless with Unicode.
- Unicode makes it extremely easy to translate the Wikipedia's interface.
- Unicode fonts support 11 languages that use the Myanmar script:
- Burmese
- 2 liturgical languages: Pali and Sanskrit
- 8 minority languages: Mon, Shan, Kayah, four Karen languages and Rumai Palaung
Why not Zawgyi?
Although Zawgyi is currently the most widely used solution for input in Myanmar-language websites, it is not Unicode-compliant and does not meet the standards set by the Unicode Standard (nor does it meet the W3C standards, which define the standards for the World Wide Web). Also, there are multiple ways of storing text, which makes search challenging.
However, for those who use Zawgyi and would like to contribute to the Myanmar Wikipedia, several converters (Zawgyi → Unicode 5.1) are available below:
- Burmese Encoding Converter Bot (online)
- Kanaung Converter Engine (program)
- DocChartConvert (program)
An online typewriter that supports Zawgyi as well as Unicode fonts is available at Burglish System tester
- Those who have Zawgyi or pseudo-Unicode fonts in their computers find their computers may display incorrect text and might affect other Unicode-supported applications.
- There are serious problems with encoding and typing in Zawgyi.
- When users type in Zawgyi, typing in different ordering will create different words. These different words, even though they may render the same, are not stored the same (so search is impossible if words are typed in different ordering). On the other hand, in Unicode, there is only correct way to store text, and incorrect ordering in typing is visible as you type (this means that searching for text is more difficult with Zawgyi).
Unicode stores text in only one order and render correctly:
Zawgyi can store text in several ways but superficially appear correct:
- Many Zawgyi users type the number "zero" when they intend to input the consonant "wa." This creates a problem, because converters cannot intelligently find the instances where "zero" is intended and "wa" is intended. When using Unicode, "wa" and "zero" are separate (intelligent rendering shows you if you have typed "zero" instead of "wa").
Unicode can intelligently tell apart wa and zero:
Zawgyi cannot intelligently render zero and wa separately:
- When users type in Zawgyi, typing in different ordering will create different words. These different words, even though they may render the same, are not stored the same (so search is impossible if words are typed in different ordering). On the other hand, in Unicode, there is only correct way to store text, and incorrect ordering in typing is visible as you type (this means that searching for text is more difficult with Zawgyi).
- Zawgyi uses extra code points which are reserved for minority languages of Myanmar (Shan, Mon, Pwo Karen, S'gaw Karen, Geba Karen, Kayah and Rumai Palaung, as well as Sanskrit and Pali). This creates a conflict, because Unicode has reserved those points to support minority languages in Myanmar, not for Burmese characters that should be intelligently rendered by Unicode engines.
- Zawgyi uses reserved code points for stacking Burmese consonants and creating combinations of diacritics and medials, whereas Unicode smartly renders these, so fewer code points are required for one language.
Unicode can intelligently render yayit according to letter width with just one symbol:
Zawgyi needs to use two different symbols (total 8 different symbols for short head and short leg forms) for yayit:
ဒီအကြောင်းအရာတွေမှာ copyright ရှိပါတယ်။ link ကိုနှိပ်ကြည့်ပါ။Suyutu
ဇော်ဂျီအဖွဲ့
ဇော်ဂျီအဖွဲ့ကို ၂၀၀၅ခုနှစ်တွင် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၏ အိုင်တီနယ်ပယ်မှ ပညာရှင် ၅ဦးဖြင့် ပါဝင်ဖွဲ့စည်းထားသည် ဟု Zawgyi.net ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် ဖော်ပြထားသော်လည်း မည်သူများဟု ရှင်းလင်းစွာ မသိရပါ။ ဇော်ဂျီအဖွဲ့၏ ရည်မှန်းချက်မှာ မြန်မာစာသုံးစနစ်တစ်ခုကို မည်သူမဆို လွတ်လပ်စွာ အသုံးပြုနိုင်ရန် ဖြစ်သည်။ ထိုရည်မှန်းချက်ကို အခြေခံ၍ မြန်မာစာသုံး အင်တာနက်ဝန်ဆောင်မှုများ (web service) နှင့် ဆော့ဖ်ဝဲများ (software applications) တို့ကို ထုတ်လုပ်သွားရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။ရည်မှန်းချက်အတိုင်း ၂၀၀၅ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် ဇော်ဂျီမြန်မာဖောင့်ကို စတင်ဖြန့်ချိခဲ့သည်။ ဇော်ဂျီစနစ်သည် အခမဲ့ဖြစ်သည်ဟုဆိုသော်လည်း ဆော့ဝဲလိုင်စင်ကို သေချာဖော်ပြမထားပါ။ ဖောင့်ဒီဇိုင်းရေးဆွဲသူ ArtHouse က ဇော်ဂျီစာလုံးပုံစံသည် ၎င်းတို့မူပိုင်ဖြစ်သည်ဟု အဆိုပြုထားပြီး MyMyanmar ကလည်း ဆော့ဝဲလိုင်စင်ကို ဝယ်ယူထားသည်ဟု ကွန်ပျူတာဂျာနယ်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ ဇော်ဂျီ၏ ဖောင့်အက္ခရာများစီစဉ်ပုံမှာ အခပေးဖောင့်ဖြစ်သော မြစေတီဖောင့်ကို ကူးယူထားသည်ဟု မြစေတီဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
တွေ့ရှိချက်များ
ယူနီကုဒ်လိုအပ်ချက်များ အားလုံး၏ တစိတ်အပိုင်းကိုသာ လိုက်နာထားသည်။ မလိုက်နာနိုင်သည့် အပိုင်းကို ယူနီကုဒ်က ရှမ်း၊ ပိုးကရင်၊ စကောကရင် စသည်တို့၏ အတွက်သတ်မှတ် ပေးထားသောနေရာများ မှ ရယူသုံးစွဲထားသည်။ ထို့ကြောင့် ဇော်ဂျီကိုသုံးစွဲလျှင် စံစနစ်အတိုင်းရေးထားသော စာများကို မှန်ကန်စွာ ဖတ်ရှုနိုင်မည် မဟုတ်။ စာလုံးများကို မှန်ကန်စွာ စီစဉ်နိုင်မည်မဟုတ်။ ကွန်ပြုတာတွင် ရှာရာ၌ ပြည့်စုံလုံလောက်သော ရလဒ်ကို ရရှိနိုင်မည်မဟုတ်ပေ။ ဤဖေါင့်ဖြင့် သုံးထားသော ဝက်ဘ်ဌာနများ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စံလုပ်ထုံးနှင့် မကိုက်ညီပါ။ ဇော်ဂျီအဖွဲသည် မည်သူက မည်သို့ ပြုလုပ်ထားသည်ဆိုသော အထောက်အထားကောင်းစွာ ပြသခြင်းမျိုးမရှိဘဲ ၎င်းတို့စိတ်တိုင်းကျ ဆောင်ရွက်နေသည်ကို သိရသည်။ မြန်မာစာဖွံဖြိုးရေးအတွက် ဆောင်ရွက်နေသော NLP ကဲ့သိုသော ကွန်ပြူတာ အသင်းကဲ့သို့သော အဖွဲ့အစည်းကြီးများနှင့် ပေါင်းစည်းဆောင်ရွက်မှု မရှိသည်မှာ အထင်ကရဖြစ်နေသည်။
ကိုစိုးမင်း www.soemin.net မှ zawgyi 2009 version ကို develop လုပ်ခဲ့သော်လည်း ဇော်ဂျီအဖွဲ့က တရားဝင် အဆင့်မြှင့်တင်မှုအဖြစ် လက်မခံခဲ့ပေ။
အနာဂတ်ရည်မှန်းချက်
ဇော်ဂျီအဖွဲ့၏ မျှော်မှန်းချက်မှာ ကွန်ပျူတာသုံးမြန်မာစာသည် ဖွံ့ဖြိုးပြီးသား အခြားစာစကားများနှင့် တန်းတူရင်ဘောင်တန်းနိုင်ရန် ဖြစ်သည်။ OCR ၊ ဘာသာပြန် ၊ speech recognition ၊ translation စသည်တို့ကို စွမ်းဆောင်နိုင်ရန်ဖြစ်သည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။ သို့သော် ဇော်ဂျီသည် ၎င်း၏ ဖော်ပြချက်ဖြစ်သော ယူနီကုတ်စနစ်သို့ အဆင့်မြှင့်သွားရန်ဟူသောအချက်ကို လိုက်နာရန် ပျက်ကွက်ခဲ့သည်။
မြန်မာယူနီကုဒ်ဖောင့်များနှင့်လက်ကွက်များ
မြန်မာဖောင့်များ | မြန်မာလက်ကွက်များ |
| mm3-multios | Keymagic1.5 installer |
| Parabik | Parabik Package |
| Padauk | EKaya |
| Thanlwin | EKaya |
| Xenotype | Xenotype |
| Mymyanmar | Mymyanmar |
| Yunghkio | Yunghkio |
| Winmyanmar | Winmyanmar |
| Panglong | Panglong |
| Tharlon | |
| Masterpiece uni sans | Mossix.iso |
| ဝိဇ္ဇာ |
ဇော်ဂျီကို စွန့်လွတ်တော့မယ် ဆိုရင် ဇော်ဂျီနဲ့ ရေးထားတဲ့ site တွေကို ဖတ်ဖို့အတွက် လုပ်စရာတွေရှိလာပါပြီ။ ကျွန်တော်ကတော့ font busters ကိုသုံးပါတယ်။ ဒီ script ကို သုံးဖို့ Greasemonkey လိုပါတယ်။ တစ်ကယ်လို့ စာတွကို ဖတ်လို့မရရင် refresh ပြန်လုပ်ပေးဖို့ လိုပါတယ်။ ကျွန်တော့် ဆိုက်မှာကတော့ inline style ကိုသုံးပြီး ကိုယ်သုံးထားတဲ့ ဖောင့်ကိုဖော်ပြပါတယ်။ ဒါဆိုရင် ဘာဖောင့်နဲ့ ပဲဖြစ်ဖြစ်ဖတ်လို့ရပါတယ်။ ဆိုက်ပိုင်ရှင်တိုင်းက ဒီလိုလုပ်မယ်ဆိုရင် လူတိုင်းဖတ်လို့ရမှာပါ။ Facebook မှာဆိုရင် Static HTML ကိုသုံးပါတယ်။ ဒီ apps က HTML ကို ထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဇော်ဂျီကို မသုံးပဲ နေလို့ရမယ့် နည်းလမ်းတွေကို ရှာဖွေပြီး တင်ပြ သွားပါ့မယ်။ ဇော်ဂျီကို ဆက်မသုံးကြဖို့လဲ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။ Broken link တွေကို သတင်းပို့ပေးပါ။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
No comments:
Post a Comment